UĞURSUZ SAYILAN YADA UĞURSUZLUK GETİRECEĞİ DÜŞÜNÜLEN HALK İNANIŞLARI
- Evde tavşan beslemek.
-Kurbağa görülmesi (uğursuzluk giderilmesi için kurbaganın üzerine tükürülür)
- Kıyafet üzerindeyken söküğü diktirmek. (Böyle yapan kimse iftiraya uğrayabilir.)
- Sol elin içi kaşınırsa para gider.
- Kara kedi gören kimse hemen saçını çekmelidir.
- Mezarlığı elle gösteren kimse, parmağını ısırıp ayağının altına koymalıdır.
- Akşamları, özelliklede cuma akşamı sakız çiğnemek ölü eti çiğnemek gibidir.
- Gece ıslık çalmak şeytan çağırmaktır.
- Şubat ayında “Deniz Karısı (Şubat Karısı)”, uyuyan insanların yanına gelip, o kişinin bir akrabasının sesiyle onu çağırır ve göle götürür. Eğer üzerinde iğne gibi demirden bir şey varsa göle götüremez. İğneyi deniz karısının göğsüne batırırsan artık senin emrine girer.
- Karadut ağacı yakılır ya da kesilirse uğursuzluk getirir.
- Ayna kırılması yedi sene uğursuzluk getirir.
- Terlik ters çevrilirse uğursuzluk getirir.
- Gece evde şemsiye açmak uğursuzluk getirir.
-Bir evin civarında baykuş ötmesi uğursuzluktur.
- Akşam, sıcak su yere dökülüp de besmele çekilmezse o eve cinler musallat olur.
- Boş beşik sallanırsa, hastalık ya da uğursuzluk getirir.
- Boş yere makası açıp kapamak uğursuzluktur.
- Yatan bir çocuğun üzerinden atlanırsa boyu kısa kalır.
- Gece evi süpürmek evin bereketini kaçırır.
- Tırnağını kesip sobaya atan kimsenin elleri titrer.
- Akşam çorapla yatmak gece körlüğüne sebep olur.
- Çarşamba günü banyo yapmak ve cuma günü ekmek yapmak uğursuzluktur.
- Ateşi suyla söndürmek uğursuzluk getirir.
- Cuma akşamı elişi yapmak uğursuzluktur.
- İki bayram arası düğün yapmak uğursuzluktur.
- Bıçak veya kesici bir alet, birine verilirken bir yere konulur ve diğer şahıs oradan alır.
- Evin civarında köpek havlarsa melekler oradan uzaklaşır.
- Akşam tırnak kesmek uğursuzluk getirir.
- Evin içinde şemsiye açmak uğursuzluk getirir.
- Akşamları aynaya bakmak uğursuzluk getirir.
- Yatakları toplayıp yükledikten sonra üstüne oturmak uğursuzluk getirir.
- Horoz, gece öterse başı kesilir, yoksa uğursuzluk getirir.
- Bir aileye huzursuzluk vermek için o evin duvarına domuz yağı sürülürse o ailede anlaşmazlık çıkar.
- Sandığa çeyiz yerleştirilirken eşya besmelesiz konulursa o eşyadan fayda gelmez.
- Kara kediye taş atmak uğursuzluk getirir.
- Sol göz atınca başa bir iş gelir.
- Tırnaklarını sobaya atan, cehennem azabında yanar.
- Kapının eşiğinde durmak uğursuzluktur.
- Demlikteki su çok kaynayınca cinler azar.
UĞURLU SAYILAN YA DA ESENLİK VE BEREKET GETİRECEĞİ DÜŞÜNÜLEN HALK İNANIŞLARI
- Evin içinde görülen sarı renkte, kertenkeleye benzeyen hayvanlar bereket getirir.
(Bu hayvanlara ''süleymancık'' denir)
- Burun kaşınırsa o gün misafir gelecektir.
- Ayağın altı kaşınırsa gezmeye gidilir.
- Sağ elin içi kaşınırsa para gelir.
- Ayakkabı ya da terlik çıkarıldığında üst üste gelirse yolculuğa çıkılacaktır.
- Bir yaşındaki bebek ayağını tutarsa kardeş istiyordur.
- Rüyasında birinin öldüğünü gören kimsenin ömrü uzar.
- Karga sabah evin önünde öterse, aynı gün o eve misafir gelir.
- Üç İhlas bir Fatiha’yı okunup eldeki siğillerin sayısınca iki ucu kesilen arpa, hafifçe delinmiş yumurtanın içine atılıp, bir yere gömülür ve arpalarda çürürse siğiller gider.
- Çocuğun huysuz olmaması için, dayısı o çocuğun tabanını dişler.
- Alınan yeni elbisenin gece cinler tarafından giyilmemesi için elbiseye iğne takılır.
- Yufka ekmeği sacın üzerinde dik durursa misafir gelecektir.
- Çay bardağının içindeki çöp taneleri kadar misafir gelir.
- Çocuk sarılıksa, başına sarı yazma bağlanır.
- Bir hayvan kaybolduğunda, bıçağın üstüne bir defa Ayet’el- Kürsi okunarak bıçak kapatılır. Bıçak kapatıldıktan sonra, iki defa daha Ayet’el- Kürsi okunur. (Bundaki amaç, kurdun ağzının bağlanmasıdır.) Böyle yapılınca kaybolan hayvana zarar gelmeyeceğine inanılır.
- Ekmek pişirirken ekmeğin çok kabarması eve bereket getirir.
- Boyu kısa kalmış birisi için, bal kabının içerisine pişmemiş yumurta bırakılır. Birkaç ay sonra bu yumurta çıkarılıp balla karıştırılıp, kısa boylu olan kişiye yedirilir.
- Boyu uzun olan kişi, üç çarşamba boyunca her çarşamba bir tahta direğe yaslanır ve o kişinin boyu işaretlenir. Sonra boyu daha fazla uzamaz.
- Yeni gelin çok gezmesin diye sönmüş tandırın külüne bastırılır.
- Hacdan gelen akik taşından yapılmış yüzük, parmağa takılır ve bir dilek tutulur. Şayet dilek kabul olursa yüzük çatlar.
ÖLÜM VE HASTALIKLA İLGİLİ HALK İNANIŞLARI
- Rüyasında çıplak bir erkek gören kadının akrabalarından bir erkek ölür.
-Rüyasında dişini çektirdigini gören bir kimsenin yakını ölür.
- Makas açık bırakılırsa yakınlardan birisi hastalanır.
- Rüyada ölmüş bir akrabayı görmek ölüme delalettir. Eğer “Yanın boş kalsın” denirse kişi ölümden uzaklaşır.
- Ölüm döşeğinde olan kimse son nefeslerini verirken kendinden önce ölen akrabalarını görür.
- Evin içinde köpek uluması, ölüme delalet eder.
NAZARLA İLGİLİ HALK İNANIŞLARI
- Üzerlik otu duvara asılırsa nazardan korur. Üzerlik otu yakılıp dumanı nazar değdiğine inanılan kimseye koklatılır.
- Kırkı çıkmadan evden çıkarılan çocuğa nazar değmemesi için, üzerine bir tabak tutulur ve bu tabağın içine yumurta kırılır ya da yanına bir parça ekmek konulur.
- Çocuk ayna ya da parlak bir şeye bakarsa veya çocuğu severken havaya atılıp tutulursa aydan alır. (Nazar değer)
- Bebeklere nazar değmemesi için, kömür isi bebeğin yanağına sürülür.
- Nazar değmemesi için, bebeğin kundağının içine ya da yastığının altına ekmek parçası bırakılır.
- Nazar değmemesi için kurşun döktürülür ve hocaya muska yazdırılır.
- Nazar değdiğinde, kimlerin nazarının değdiği düşünülüyorsa, o kişilerin isimler bir kağıda yazılır ve yakılıp dumanı nazar değen kişiye tutulur.
- Nazarı değdiğine inanılan kimsenin ayakkabısı iple ölçülür. O ipi yakıp nazar değen kimseye doğru dumanı tüttürülür.
- Araba, ev gibi pahalı bir şey alınırsa kurban kesilip, arabaya ya da evin kapısına sürülür.
- Araba alınırsa; yumurta arabanın önüne atılarak kırılır ki, kaza belayı uzaklaştırsın.
- Evine gelen misafirin nazarının değmemesi için ayakkabısına tuz konur.
- Gelen misafirin nazarının değmemesi için kapıya süpürge çöpü konur.
- Eve ve ev halkına nazar değmesin diye muska yapılır.(Muskanın içine şap, soğan kabuğu, sarımsak kabuğu ve Ayet’el- Kürsi yazılı bir kağıt konulur.)
- Cebinde beyaz şap taşırsan nazardan korur.
- Cebinde sarımsak taşırsan nazardan korur.
KISMETLE İLGİLİ HALK İNANIŞLARI
- Kıyafetinin üzerinde beyaz iplik olan kimse, o gün sevdiğini görecektir.
- İlk defa kalınan bir evde, odanın anahtarı yastığın altına konulup yatılırsa, o kişi rüyasında evleneceği kişiyi görür.
- Rüyasında birini görüpte yastığını ters çeviren kimsenin, rüyasında gördüğü kimsede o kişiyi görür.
- Dört yapraklı yoncayı yastığının altına koyan kimse, rüyasında sevdiğini görür.
- Dokuz gece, gökyüzünde dokuz yıldız sayan kimse, dokuzuncu gece yattığında rüyasında evleneceği insanı çeşme başında kendisine bir tas su verirken görür.
- Evlenmek isteyen genç, bulgur pilavının ortasına kaşık saplar, yemek kaplarını devirir.
- Kısmetin çözülmesi için, cuma namazından çıkan ilk kişiye kilit açtırılır.
- Evlenecek erkek, babasının ayakkabısını ters çevirir.
- Evlenmek isteyen genç ana babasının karşısında genleşir ve esner.
- Evlenmek isteyen genç, babasının ayakkabısını yere çakar.
- Kısmetin açılması için, hocaya ve ziyaret yerlerine gidilir.
- Kızın kısmeti kapalıysa, bir kilidin üzerine dua okunur ve kilit açılınca kızın kısmeti açılır.
Yasin İPEK’in ''Tarihle doğanın buluştuğu yer Adilcevaz'' isimli kitabından alınmıştır.