Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) tarafından 2001 yılında başlatılan çalışmalar sonucunda Van Gölü havzasında yetiştirilen ve 'Adilcevaz' ile 'Kazankaya' ismi verilen iki ceviz türü, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğünce tescillendi.

Yaklaşık 16 yıldır sürdürülen çalışmalar kapsamında yörenin iklim koşullarına dayanıklı üstün vasıflı cevizler belirlenerek, 4 yıl süre ile takip edildi yapılan çalışmalar sonucunda ise; 'Adilcevaz' ve 'Kazankaya' olarak isimlendirilen 2 adet ceviz çeşidi tescillendi.

İHA muhabirine açıklamalarda bulunan YYÜ Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, üniversite olarak her alanda olduğu gibi tarım alanında da projeler ürettiklerini belirterek, "Bu projelerimizden bir tanesi de bizlerin çok önem verdiği ceviz projesidir. Ülkemiz ve Van Gölü havzası içerisinde ceviz yetiştiriciliğine uygun çok büyük araziler olmasına rağmen bugün hala ülkemiz başka ülkelerden ceviz ithal etmektedir. Hâlbuki tarım arazilerimize bakıldığında, kendi cevizimizi üretebildiğimiz gibi bu alanda ihracat da yapabiliriz. Bu kapsamda üniversite olarak 5 bin civarında ceviz fidesini aşılamak suretiyle çiftçilerimize ulaştırdık ve ceviz bahçeleri oluşturduk. Bu anlamda iki ceviz türünü de tescilleyerek üreticilerimize kazandırdık" dedi.

Üniversite olarak 'Hobi Arıcılığı' projesi geliştirdiklerini anlatan Prof. Dr. Peyami Battal, bu yıl 'Hobi Meyveciliği' projelerini de hayata geçirmeyi planladıklarını ifade ederek, "Bu anlamda insanlarımıza kendi meyvesini yetiştirme imkânı sağlayacağız. Bizler bunları üreteceğiz, vatandaşlar istedikleri ağacı gelip bizden kiralayacak. Ağaçların bakım ve takiplerini beraber yapacağız. Ancak cevizini ya da meyvesini gelip kendisi toplayacak. Buradaki amacımız; insanlarımıza çiftçiliği, tarımı sevdirmek ve insanlarımıza bu anlamda kendi kendilerine yetme kabiliyetini kazandırmaktır. Elimizde şu anda bin 200 civarında meyve verecek ağacımız var. Önümüzdeki yıl da 5 binin üzerinde ilave bir meyve ağacı üretimine geçmiş olacağız. Buradaki 3 bin personelimiz, düşündüğümüzde bunlara vereceğimiz ağaçlarla kendi meyvelerini karşılamalarını sağlamak istiyoruz" diye konuştu.

YYÜ Rektör Yardımcısı ve Proje Koordinatörü Prof. Dr. Ahmet Kazankaya ise, 2001 yılında bu çalışmaları başlattıklarını belirterek, "Bunun sonucunda Van Gölü havzasında üstün vasıflı çeşitlerin belirlenmesi, çeşit haline getirtilip yaygınlaştırılması ve yöre iklim koşullarına dayanıklı üstün vasıflı cevizler belirlemek amacıyla başlattığımız çalışmalarımızı sonuçlandırdık. Bu çalışmaların sonucunda 2010 yılında belirlenen cevizler seçilip aşı ile çoğaltıldı ve ceviz bahçeleri kuruldu. Bu cevizlerin özellikleri saptanarak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğüne tescil için müracaat yaptık. Teknik analizler ve özellikler 4 yıl süre ile takip edildikten sonra yapılan çalışmalar sonucunda 'Adilcevaz' ve 'Kazankaya' olarak isimlendirdiğimiz 2 adet ceviz çeşidini tescillendirdik" dedi.

Tescili yapılan cevizlerin özelliklerinden de söz eden Prof. Dr. Ahmet Kazankaya, "Tescil edilen 'Adilcevaz' ve 'Kazankaya' cevizlerinin iç ağırlıkları 13-15 gram, iç oranları yüzde 46-52 ve yüzde 52-60, iç ağırlıkları ise 6,36-7,86 gram, protein oranları yüzde 14,5-15,4 ve yağ oranları oldukça yüksek olup yüzde 60-63 oranında değişmektedir. Van Gölü havzasında bu ceviz çeşitleri ile kurulacak bahçelerin bölge ekonomisine önemli katkı sağlaması beklenmektedir" dedi.

İHA