Adilcevaz'da Kış Hazırlıkları

Kış ayının bölgede uzun sürmesi, mevsim şartlarının çalışmaya ve üretmeye olanak vermemesi vb. nedenler, insanoğlunu geçmişte olduğu gibi günümüzde de birtakım önlemler almaya zorlamıştır.

A+A-

Kış ayının bölgede uzun sürmesi, mevsim şartlarının çalışmaya ve üretmeye olanak vermemesi vb. nedenler, insanoğlunu geçmişte olduğu gibi günümüzde de birtakım önlemler almaya zorlamıştır. İnsanoğlunun en önemli yaşamsal faaliyetlerinden birinin karnını doyurmak olduğu bilinmektedir. Bundan dolayıdır ki, tüm toplumlar durgun dönem olan kış mevsimine girerken özellikle beslenme problemlerini çözmeye yönelik hazırlıklar yapmaktadırlar.

Yapılan araştırmada mutfak kültürünün diğer alanlarında olduğu gibi kış hazırlıklarında da değişiklik olduğu saptanmıştır. Değişen kültürel ve ekonomik yapıyla birlikte bazı uygulamalar işlevlerini yitirirken, bazı uygulamalar kültürel yapı içerisinde kabul görerek gelenek haline dönüşmüştür.

Kış hazırlığı olarak çevrede yetişen tüm sebzeler; biber, domates, patlıcan, fasulye vb. yiyecekler kurutularak saklanır. Kışlık patates ve soğan torbalarla alınarak dayanıklı olsun diye kuyulara gömülür. Domates ve biber salçası yapılır. Turşu hazırlanır. Geçmişte, genellikle; çortu, jağ ve heliz turşusu yapılırken; günümüzde salatalık, biber, patlıcan, şeker pancarı, karpuz, kavun vb. gibi yetiştirilen sebze ve meyvelerin turşusu yapılmaktadır. Geçmişte konserve hazırlama geleneği yokken, tüm sebzelerin konservesini hazırlamak gelenek haline dönüşmüştür.

Kış boyunca kahvaltıda tüketilmek üzere tüm meyvelerin (erik, kayısı, vişne, ayva, elma gibi) ve çevrede yetişen bazı yabani bitkilerin reçeli yapılmaktadır. Kış boyunca yenecek makarna ve erişte hazırlanmakta; kurutularak tenekelerin içerisinde saklanmaktadır. Kışa girerken ekmek yapılmakta ve tarhana yoğrulmaktadır. Kış alışverişine gidilmekte; ceviz, kuru erik, çedene, kuru üzüm vb. yiyecekler alınmaktadır. Yörenin temel gıdası olan bulgur kaynatılmakta, dövme dövülmekte, un öğütülerek ambarlara basılmaktadır.

Kış hazırlığı olarak yapılan yiyeceklerden bazıları;

BULGURUN YAPILIŞI:

Buğday eleklerle güzelce elenir, elenen kısım kazanlarda haşlanır, daha sonra temiz bir yere serilerek kurutulur. İyice kuruduktan sonra değirmende kepeği alınarak bulgur haline getirilir. Tekrar ayıklanır, elenir, kurutulur ve değirmende yemeklik ve köftelik bulgur olmak üzere çektirilerek kullanıma hazır hale getirilir.

ŞİLOR:

Erik toplanıp yıkanarak, tencerede suyla iyice kaynatılır. Piştikten sonra ezilerek çekirdekleri çıkartılır. Tepsiye yayılarak güneşte kurutulur, tuzlanarak kaplara konularak saklanır. Turşu aşı, dolma, kısır vb. yemek ve yiyeceklerde salça gibi ezilerek kullanılır.

KAYISI (ERİK) KURUSU:

Kayısılar toplanıp tohumları çıkarılarak güneşte kurumaya bırakılır. Hoşaf yapımında kullanılır. Soğuk kış akşamlarında ceviz ile birlikte kuruyemiş olarak tüketilmektedir. Ayrıca Kuru kayısı yağlaması olarakta yapılmaktadır.

KURU KAYISI YAĞLAMASI

Malzemeler:

• Yarım kilo çekirdekli kuru kayısı
• Yarım paket margarin
• 1,5 su bardağı su

Yapılışı:

Kayısıları yıkayıp teflon tencereye alın. Üzerine 1,5 bardak su ekleyerek kaynatın. bir taraftan başka bir tavada margarini eritin. Kayısılarının suyu yarıya inecek kadar kısık ateşte kaynadıktan sonra erittiğimiz margarini ekleyip 5-10 dakika kavuralım. Sıcak servis yapalım.Ertesi güne kaldığında dolapta muhafaza edip yiyeceğimiz zaman yine ısıtıp yiyelim.
Cevizle de ikram edebilirsiniz..

Not: Şeker eklemeye gerek yok kayısının tadı yeterli olacaktır.

KURUTULMUŞ DOMATES:

Domates yıkanır, ortadan ikiye bölünerek kesilen yer yukarıda olacak biçimde dizilerek, üzerlerine tuz serpilerek taş gibi olana kadar kurutulur, kışın yemeklerde parça parça doğranarak ya da dövülerek kullanılır.

Domatesin yanı sıra yöremizde yetişen kışlık kabak, patlıcan, biber gibi sebzelerde kurutulup kışın yemeklerde kullanılmaktadır.

KAVURGA:

Buğday süte konur, sütü emdikten sonra serilerek kurutulur, kışın çedeneyle birlikte kavrularak servis yapılır.

Mutfak ve beslenme kültüründe de; diğer kültürel unsurların tümünde olduğu gibi maddi boyutta daha hızlı değişim gözlenirken, manevi alandaki değişimin daha yavaş olduğu gözlenmiştir.

HABERLER

Adilcevaz'da Kış Hazırlıkları

Kış ayının bölgede uzun sürmesi, mevsim şartlarının çalışmaya ve üretmeye olanak vermemesi vb. nedenler, insanoğlunu geçmişte olduğu gibi günümüzde de birtakım önlemler almaya zorlamıştır.

HABERE YORUM KAT